Kích bông sầu riêng không chỉ là rải phân hay phun thuốc, mà là cả một quy trình kỹ thuật khoa học đòi hỏi sự chính xác về thời điểm và nồng độ. Đối với các giống sầu riêng chủ lực Việt Nam như Ri6 và Monthong, làm sao để cây ra hoa đồng loạt, khỏe mạnh, đảm bảo mã số vùng trồng? Kỹ sư Nông Nghiệp Dế Mèn hướng dẫn bà con xử lý kỹ thuật đúng chi tiết nhất từ bón lân, kali, xiết nước và tạo mầm bài bản hiệu quả trong nội dung sau.
Bước Chuẩn Bị Giai Đoạn Cơi Cuối
Giai đoạn này tạo nền tảng vững chắc cho cây, đảm bảo bộ lá khỏe và sẵn sàng chuyển sang giai đoạn sinh sản.
Điều kiện cần và đủ để cây sầu riêng làm bông
Trước khi tiến hành xử lý ra hoa, cây phải đạt các tiêu chuẩn sau :
Bộ lá: Yêu cầu ít nhất 2-3 cơi đọt, lá phải già, dày, xanh bóng.
Sức khỏe: Cây khỏe, không sâu bệnh (nhện đỏ, rầy xanh, nấm).

Biện pháp giúp cơi cuối ra đều và đồng loạt
Để đảm bảo cơi lá cuối cùng đạt chất lượng cao, cần thực hiện:
Kỹ thuật cắt tỉa cành nhánh thông thoáng: Tỉa bỏ các cành tăm, cành nhỏ, cành vô hiệu và cành khuất tán để kích thích cây đi cơi nách và tạo độ thông thoáng.
Bón phân gốc kích rễ và dưỡng đọt:
- Kích rễ: Tưới gốc bộ sản phẩm như Humic (1 kg) + Nutipro (500 g) + Đạm cá (500 ml) pha với 600 lít nước cho khoảng 25-30 gốc để cải tạo đất và phát triển bộ rễ.
- Dưỡng đọt: Bón NPK 20.10.10 (0.5-0.7 kg) + DAP (0.5 kg) cho 1 gốc (cây nứt hạt gạo, loe đọt). Có thể thay bằng NPK 30.10.10 nếu cây đang suy yếu.
Phun kéo đọt qua lá: Phun hỗn hợp Đạm cá, GA3, Amino, Lân Đen, NPK 15.15.15, Combi vi lượng, Thuốc trừ rầy, sau khi bón phân gốc 1-2 ngày hoặc lúc hạt gạo ở nách lá sáng.

Cách nhận biết lá sầu riêng già để làm bông?
Lá sầu riêng được coi là “già” (thuần thục) khi:
- Lá lụa đã chuyển hoàn toàn sang màu xanh đậm.
- Sờ tay vào mặt lá thấy có cảm giác rít (không còn trơn bóng).
Để lá lụa già đồng loạt nhanh hơn (khi tuổi lá 35-40 ngày), nên phun hỗn hợp Mikato, Nano Đồng, Combi và thuốc trừ nhện.
Kỹ Thuật Tạo Mầm Hoa: Tăng Tỷ Lệ C/N Bằng Lân và Kali
Mục tiêu của giai đoạn này là tăng tỷ lệ Carbon/Nitrogen (C/N) trong cây, giúp cây chuyển từ sinh trưởng dinh dưỡng sang sinh trưởng sinh sản.
Bón Lân Gốc: Thời điểm và Liều lượng chuẩn
Thời điểm: Lúc cơi cuối mở 2-3 lá (Lân tan chậm) hoặc còn 1-2 lá chưa mở (Lân nhanh tan).
Lân là yếu tố quan trọng nhất giúp ức chế đạm và phân hóa mầm hoa.
| Loại Lân | Thời điểm Bón | Liều lượng (Cây 5-6 năm) | Ghi chú |
| Lân Nung Chảy/Super Lân (Tan chậm) | Lúc cơi cuối mở 2-3 lá | 4-5 kg/gốc | Bón kèm COMBI VI LƯỢNG hoặc NUTI PRO. |
| DAP (18-46-0) (Tan nhanh) | Lúc cơi cuối còn 1-2 lá chưa mở | 1.5 kg/gốc | Tưới nước đủ để phân tan nhanh. |
| MAP (12-61-0) (Tan nhanh) | Lúc cơi cuối còn 1-2 lá chưa mở | 1.2-1.5 kg/gốc | Thúc đẩy quá trình già lá. |
Bón Kali Sulfat K2SO4 thúc đẩy ra hoa
Kali hỗ trợ chuyển hóa năng lượng và tăng khả năng ra hoa.
Thời điểm:
- Sau khi bón Lân Nung Chảy/Super Lân: 20-25 ngày.
- Sau khi bón DAP/MAP: 7-10 ngày.
Liều lượng: Bón 200-300g Kali Sulfat (K2SO4 – SOP 50% không Clo) cho 1 gốc (5-6 năm tuổi).
Xiết Nước và Phun Tạo Mầm Hóa Học
Giai đoạn tạo stress khô hạn và sử dụng sản phẩm chuyên dụng để “ép” cây ra hoa đồng loạt.
Biện pháp xiết nước và làm khô hạn vùng rễ
- Thời điểm: Sau khi bón Kali gốc 1-2 ngày, khi lá đã chuyển già.
- Thực hiện: Ngừng tưới nước, dọn cỏ và làm sạch mô, tháo cạn nước trong mương.
- Lưu ý: Tuyệt đối không để cây bị khô héo quá mức. Nếu thấy cây có dấu hiệu xào lá, cần tưới bổ sung 20-30 lít nước/gốc để duy trì sức khỏe rồi tiếp tục xiết nước.
Công thức phun tạo mầm sầu riêng qua lá (Theo tài liệu 4 lần phun)
Mục đích: Cung cấp P, K cao và chất chặn đọt để ức chế đọt non, tập trung dinh dưỡng vào mầm hoa.
Công thức:
- Lần 1 (Phòng nấm): Nano Đồng + Phytoxin (Phòng ngừa nấm khô cành).
- Lần 2 (Tạo mầm, thúc lá già): 10.60.10 + Mikato + Combi + Thuốc trừ nhện.
- Lần 3 & 4 (Tạo mầm mạnh, chặn đọt): Tăng liều 10.60.10 + Mikato. Phun thêm Magie Kẽm ở Lần 3.

Lưu ý quan trọng: Lần 4 chỉ phun nếu chưa thấy hiện tượng “mắt cua” (mầm hoa) nhú ra. Phun đẫm mặt dưới lá và dạ cành.
Giai Đoạn Kéo Bông và Dưỡng Hoa
Sau khi cây sầu riêng đã “nhú mắt cua” (hay còn gọi là nhú cựa gà) thành công, đây là giai đoạn cực kỳ quan trọng, quyết định đến tỷ lệ đậu trái, độ bền của cuống hoa và khả năng chống rụng sinh lý. Mục tiêu chính trong giai đoạn này là nuôi dưỡng để các chùm hoa phát triển mập, đồng đều, cuống hoa to khỏe, giúp cây chuẩn bị tốt nhất cho quá trình thụ phấn và đậu trái.
Xử lý khi sầu riêng nhú mắt cua
Thực hiện tưới nước trở lại : tưới từ từ sau thời gian xiết nước làm bông để cây hấp thụ dinh dưỡng lại mà không kích thích ra đọt non. Nguyên lý tưới chuẩn nhất là tưới tăng dần lượng tưới và giãn chu kỳ tưới đến khi dạt ổn định ( 50-60% nhu cầu bình thường)
Trong giai đoạn này, cây cần NPK cân bằng (ví dụ: công thức 15-5-20 hoặc 12-1-6) để thúc đẩy hoa phát triển về kích thước. Đặc biệt, cần tăng cường các nguyên tố vi lượng và trung lượng quan trọng như Bo (Boron) và Canxi (Calcium) qua đường phun lá và tưới gốc.
- Bo: Cực kỳ cần thiết cho sự hình thành và phát triển ống phấn, giúp tăng khả năng thụ phấn và chống rụng hoa non.
- Canxi: Giúp củng cố vách tế bào, làm cuống hoa và cuống trái cứng cáp, to khỏe, giảm thiểu hiện tượng nứt, gãy và rụng hoa sinh lý. Các loại phân bón lá chuyên dùng cho hoa với hàm lượng Bo, Canxi cao nên được sử dụng định kỳ (khoảng 7-10 ngày/lần) cho đến khi hoa nở.
Biện pháp Khống chế đọt non (Nếu sầu riêng ra đọt khi làm bông)
Sự cạnh tranh dinh dưỡng giữa mầm hoa và đọt non là nguyên nhân hàng đầu gây rụng hoa. Nếu phát hiện cây sầu riêng có dấu hiệu nhú đọt (lá lụa, lá non) trong khi hoa đang phát triển, cần phải xử lý chặn đọt ngay lập tức để bảo vệ mầm hoa.
Sản phẩm chặn đọt hiệu quả : Mikato Dế Mèn
Pha 500ml – 1 lít Mikato cho 200 lít nước phun lá để kìm hãm và chặn đọt cho cây tập trung nuôi bông.
Sản phẩm sinh học hoạt tính mát, không gây nóng lá hay cháy đen hoa.
Quản lý sâu bệnh giai đoạn ra hoa
Giai đoạn ra hoa, đặc biệt là khi hoa đã nhú ra khỏi cành, là thời điểm cây rất nhạy cảm. Việc sử dụng thuốc phải cực kỳ cẩn thận để không ảnh hưởng đến khả năng thụ phấn.

Giải Đáp Thắc Mắc Thường Gặp
Dưới đây là những thắc mắc thường gặp cho nhà nông khi làm vườn sầu riêng và giải đáp phù hợp
1. Kích bông sầu riêng bằng Paclobutrazol có an toàn không?
- Paclobutrazol thường dùng cho xử lý nghịch vụ, nên hạn chế dùng cho vụ thuận để bảo vệ tuổi thọ cây.
- Ưu điểm: Hiệu quả cao trong việc xử lý ra hoa nghịch vụ, giúp nhà vườn chủ động thời vụ, mang lại giá trị kinh tế cao hơn.
- Hạn chế và Rủi ro: Paclobutrazol không phải là một hóa chất tuyệt đối an toàn cho cây trồng nếu lạm dụng. Việc sử dụng Paclo lâu dài hoặc liều lượng cao có thể làm rễ cây bị chùn lại, lá bị dày và xanh đậm, ảnh hưởng đến tuổi thọ và sức khỏe tổng thể của cây.
2. Nên dùng 10.60.10 hay 0.52.34 (MKP) để tạo mầm hoa?
0.52.34 (MKP): Tạo mầm mạnh mẽ, chặn đọt dứt điểm (0% Đạm). Phù hợp cho vườn có lá đã già khỏe tuyệt đối. 10.60.10: Vừa tạo mầm vừa duy trì sức lá (10% Đạm). Phù hợp khi lá còn hơi yếu hoặc cần bón thúc nhẹ.
3. Sầu riêng ra hoa không đồng loạt phải làm sao?
Nguyên nhân: Lá chưa già đồng đều, thiếu Lân/Kali, hoặc xiết nước chưa đủ. Khắc phục: Tập trung chăm sóc lứa hoa chính, phun lại P/K cao lên các cành ra hoa chậm để thúc đẩy đồng loạt.
Thành công trong việc xử lý sầu riêng ra hoa đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tuân thủ một chuỗi hành động có tính kế thừa nghiêm ngặt. Bốn bước then chốt quyết định hiệu quả của quy trình là: đầu tiên, đảm bảo lá phải già lụa đồng đều; tiếp theo, bón gốc Lân/Kali để tích lũy dinh dưỡng; sau đó, thực hiện xiết nước một cách căng thẳng và dứt khoát; và cuối cùng là phun tạo mầm bằng các công thức P/K cao để kích thích hoa nhú ra đồng loạt.
Điều quan trọng nhất là sự linh hoạt: nhà vườn phải luôn theo dõi sát sao tình trạng thực tế của cây và diễn biến thời tiết để điều chỉnh kịp thời các thao tác tưới nước, bón phân, đảm bảo cây luôn trong điều kiện tối ưu nhất cho quá trình phân hóa và nuôi dưỡng mầm hoa.
Kỹ sư Nông Nghiệp Dế Mèn tư vấn bà con kỹ thuật xử lý ra hoa miễn phí!!!
